Вӑрнар районӗнчи «Санар» фольклор ушкӑнӗ хӑйне хӳтте кӗме ыйтать. 2008 ҫулта Алина Евдокимова ертсе пынипе районти культура ҫурчӗ ҫумӗнче йӗркеленнӗскер паян 17 ҫынтан тӑрать. Фольклор ушкӑнне ҫӳрекенсем хӑйсене «Музыка земли» (чӑв. Ҫӗр музыки) Пӗтӗм Раҫҫейри фестиваль-конкурсра тӗрӗслесе пӑхасшӑн.
Вӑрнар район администрацийӗн сайтӗнче ҫырнӑ тӑрӑх, ку проект ҫӗршывӑн концерт практикинче те пӗрремӗш хут, мӗншӗн тесен пӗр сцена ҫинче академи тата халӑх юрри пӗрлешет.
Фестивале РФ Культура министерстви йӗркеленӗ. Ҫӗнтерӳҫӗсене палӑртнӑ чухне Эксперт канашӗн шухӑшне те, тӗнче тетелӗнчисенне те тӗпе хурӗҫ.
«Санар» фольклор ушкӑншӑн ҫак каҫӑпа кӗрсе сасӑлама пулать. Сасӑлав вӗҫлениччен икӗ кун кӑна юлнӑ.
Статистика органӗсем Чӑваш Енре пурӑнакансем епле пурӑннине ҫырма тухӗҫ. Ку ӗҫпе вӗсем ҫитес уйӑхра ҫине тӑрӗҫ.
Халӑхӑн пурнӑҫ условийӗсене пур енлӗн сӑнас тӗллевлӗ специалистсем 540 ҫемье пурнӑҫӗпе кӑсӑкланӗҫ. Вӗсенчен 297-шӗ хуларисем тесе пӗлтереҫҫӗ, 243-шӗ — ялтисем.
Ҫырса ҫӳремелли хуҫалӑхсене Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар, Улатӑр, Канаш, Ҫӗмӗрле тата Куславкка хулисенче, районсенчен Патӑрьел районӗнчи Ыхраҫырми ялӗнче, Вӑрнар районӗнчи Шинерте, Йӗпреҫ районӗнчи Шӑрттанта, Канаш районӗнчи Ҫӗнӗ Шелттӗмре, Комсомольски районӗнчи Ҫӗнӗ Мӑратра, Муркаш районӗнчи Кашмашра, Вӑрмар районӗнчи Ҫиҫтӗпере, Шупашкар районӗнчи Чаканарта, Етӗрне районӗнчи Эмеккассинче палӑртса хунӑ. Камӑн пурнӑҫ условийӗ еплине ҫынсем каланӑ тӑрӑх ҫырса хурӗҫ.
Статистика органӗсем Чӑваш Енре пурӑнакансем епле пурӑннине ҫырма тухӗҫ. Ку ӗҫпе вӗсем ҫитес уйӑхра ҫине тӑрӗҫ.
Халӑхӑн пурнӑҫ условийӗсене пур енлӗн сӑнас тӗллевлӗ специалистсем 540 ҫемье пурнӑҫӗпе кӑсӑкланӗҫ. Вӗсенчен 297-шӗ хуларисем тесе пӗлтереҫҫӗ, 243-шӗ — ялтисем.
Ҫырса ҫӳремелли хуҫалӑхсене Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар, Улатӑр, Канаш, Ҫӗмӗрле тата Куславкка хулисенче, районсенчен Патӑрьел районӗнчи Ыхраҫырми ялӗнче, Вӑрнар районӗнчи Шинерте, Йӗпреҫ районӗнчи Шӑрттанта, Канаш районӗнчи Ҫӗнӗ Шелттӗмре, Комсомольски районӗнчи Ҫӗнӗ Мӑратра, Муркаш районӗнчи Кашмашра, Вӑрмар районӗнчи Ҫиҫтӗпере, Шупашкар районӗнчи Чаканарта, Етӗрне районӗнчи Эмеккассинче палӑртса хунӑ. Камӑн пурнӑҫ условийӗ еплине ҫынсем каланӑ тӑрӑх ҫырса хурӗҫ.
Авӑн уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Вӑрнар поселокӗнче ашшӗ-амӑшӗн хӳттисӗр юлнӑ ачасене ҫӗнӗ ҫурт уҫҫине панӑ.
Мичурин урамӗнчи 35-мӗш ҫуртра Дмитрий Устюжанинпа Александр Егоров ҫемйисем пурӑнма пуҫлӗҫ. Уҫӑсене Вӑрнар район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Леонид Николаев панӑ. Вӑл ҫамрӑксене ҫӗнӗ ҫуртра телей курма суннӑ. Лешсем вара патшалӑх вӗсене пулӑшнӑшӑн тав тунӑ. Кил-ҫурта тасалӑхра тытма, ун таврашӗнчи лаптӑка хӑтлӑх кӗртме шантарнӑ.
Маринӑпа Дмитрий Устюжанинсем икӗ ача ӳстереҫҫӗ. Вӗсем хӑйсен ҫурчӗ пирки тахҫанах ӗмӗтленнӗ. Александр Егоров ҫемье ҫавӑрман-ха. Ҫартан таврӑнсан вӑл усламҫӑ патне ӗҫе вырнаҫнӑ. Вӑл ҫитес вӑхӑтра ҫӗнӗ ҫурта куҫӗ.
Республикӑри хуҫалӑхсенче ӗнерхи куна тӗштырӑна тата пӑрҫа йышши культурӑсене мӗнпур вырма лаптӑкӗн 99,5 проценчӗ ҫинчен пухса кӗртнӗ. 13 районта ку ӗҫе вӗҫленӗ. Кашни гектар пуҫне тухӑҫ вӑтамран 22,5 центнера ларать. Пысӑк тухӑҫпа Елчӗк (28,0 ц/га) тата Вӑрнар (27,7 ц/га) районӗсем мухтанма пултараҫҫӗ.
Ҫӗрулми кӑларассипе тата пахча-ҫимӗҫ пуҫтарса илессипе те хуҫалӑхсем малалла тимлеҫҫӗ.
Хальхи вӑхӑтри яваплӑ тепӗр ӗҫ — кӗр аки. Ӗнерхи куна кӗрхисене 87 пин гектар акнӑ, унсӑр пуҫне ҫу туса илмелли культурӑсем 0,8 пин гектар йышӑнаҫҫӗ. Кӗрхисене акассипе планпа пӑхнине Элӗк (100,3% акнӑ), Йӗпреҫ (100,1%), Хӗрлӗ Чутай (100,0%), Муркаш (101,8%), Пӑрачкав (100,0%), Ҫӗмӗрле (128,2%) тата Елчӗк (100,0%) районӗсенче пурнӑҫланӑ.
Авӑн уйӑхӗн 8-мӗшӗ тӗлне республикӑри ял хуҫалӑх организацийӗсенче тата хресчен фермер хуҫалӑхӗсенче 282,5 пин гектар ҫинчен тыр-пул пухса кӗртнӗ. Ку 99,4 процентпа танлашать.
Пӗтӗмпе республикипе 636,7 пин тонна тырӑ пухса кӗртнӗ. Пӗлтӗр ку кӑтарту 496,5 пин тоннӑпа танлашнӑ. Вӑтамран гектартан 22,5 центнер тӗшӗленӗ. Тухӑҫлӑхпа Елчӗк тата Вӑрнар районӗсем палӑрнӑ. Пӗрремӗшӗнче 1 гектартан – 28, иккӗмӗшӗнче 27,7 центнер вырнӑ. 12 районта тырӑ вырса пӗтернӗ.
2,4 пин гектар ҫинчен ҫӗрулми пуҫтарнӑ. Пахча ҫимӗҫе 295 гектар ҫинчен пухса кӗртнӗ. Хуҫалӑхсенче кӗрхисене акас ӗҫ малалла пырать. Авӑнӑн 8-мӗшӗ тӗлне 84 пин гектар акнӑ. Плана ку енӗпе Йӗпреҫ, Муркаш, Пӑрачкав, Ҫӗмӗрле, Елчӗк районӗсем тултарнӑ.
Киров облаҫӗнче Чӑваш Енри сысна ҫурисене тиенӗ урапана тытса чарнӑ. Кун пирки Россельхознадзорӑн Киров облаҫӗнчи пресс-служби пӗлтерет.
Унти патруль служби чӑваш номерӗллӗ урапана авӑн уйӑхӗн 6-мӗшӗнче чарнӑ. Унта 38 сысна ҫури пулнӑ. Анчах водителӗн ветеринари докуменчӗсем ҫумра пулман.
Водитель сысна ҫурисене усламҫӑран туяннине ӗнентерме тӑрӑшнӑ. Лешӗ вара ҫурасене Киров облаҫӗнчи ҫынсенчен пуҫтарнӑ-мӗн.
Малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, сысна ҫурисене Вӑрнар районӗнчен илсе тухнӑ. Африка чумине пула вӑл иккӗмӗш зонӑна лекнӗ. Лаборатори тӗпчевӗ сыснасем чирлӗ маррине ҫирӗплетнӗ.
Халӗ ҫурасене каялла илсе килес ыйтӑва пӑхса тухаҫҫӗ.
«Пӗр выльӑх пӗтӗм кӗтӗве варалать», — тенӗ ваттисем. Маларах кӑна Ҫӗнӗ Шупашкарта йӗрке хуралҫи икӗ каччӑна тапнине хыпарларӑмӑр. Халӗ тата тепӗр пӑтӑрмах пирки пӗлтӗмӗр. Йӗрке хуралҫи хӑйне йӗркесӗр тытни пирки Чӗрчун тӗнчине тата уйрӑмах сыхламалли ҫутҫанталӑк территорийӗсен дирекцийӗ хӑйӗн сайтӗнче темиҫе кун каяллах ҫырса кӑтартнӑ.
Ҫурла уйӑхӗн 27-мӗшӗнче маларах асӑннӑ дирекци инспекторӗсем Вӑрнар районӗнчи Услантӑр Енӗш ялӗ патӗнче пӗве патӗнчи сунарҫӑсене тӗрӗсленӗ. Вӗсенчен пӗрин сунар пӑшалне йӗрке хуралҫисем патӗнче регистрациленине ҫирӗплетсе паракан хут пулман. Ҫитменнине вӑл ӳсӗррине асӑрханӑ. Хӗрӗнкӗ пуҫпа пӑшал ҫакса тухни саккуна пӑсни шутланать. Хутсем тӗрӗслекен инспекторпа хайхи арҫын хирӗҫме тытӑннӑ, инспектора шыва тӗксе ӳкернӗ. Хӑйне чӑрсӑр тытакан ҫын лӑпланманнине кура инспекторсем полицейскисенченех пулӑшу ыйтнӑ. Инспекторпа кӗрешекен сунарҫӑ йӗрке хуралҫи пулни ҫиеле тухнӑ.
Ҫурла уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Вӑрнар районӗнчи Хурапыр Юнтапа ялӗнче 60 тонна утӑ ҫунса кӗлленнӗ.
Утӑ пӑру ферминчен инҫех мар выртнӑ. Телее, пушарнӑйсем ҫулӑма вите ҫине куҫма паман. МЧСӑн Чӑван Енри тӗп управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, 180 рулон утӑ электролини айӗнче выртнӑ.
Пушар шӑпах электричество пралукне пула тухма пултарнӑ. Халӗ специалистсем ҫулӑм мӗншӗн алхаснине тӗпчеҫҫӗ.
Вӑрнар районӗнче ҪҪХПИ инспекторӗсем ют ҫӗршыв номерӗллӗ автобуса чарнӑ. Унта Узбекистанра ҫуралнӑ 19 ҫын пулнӑ. Вӗсенчен саккӑрӗшӗн Раҫҫейрен пӗлтӗрех тухса каймалла пулнӑ.
Вӗсен тӗлӗшпе инспекторсем административлӑ протокол ҫырнӑ. Ҫӗршывра саккунсӑр майпа пурӑннӑшӑн вӗсен 2 пин тенкӗ штраф тӳлеме тивӗ.
Узбексем Раҫҫейрен мӗншӗн тухса кайманнине ӑнлантарса панӑ. Вӗсен киле кайма укҫа ҫук-мӗн. Хайхискерсем инспекторсене хура чунлӑ ҫын патӗнче ӗҫленине, вӑл вӗсене ӗҫ укҫисӗр хӑварнине ӗнентерме тӑрӑшнӑ.
Узбексен Раҫҫейрен хӑйсем тӗллӗн тухса кайма тивӗ. Тепӗр пилӗк ҫул вӗсем кунта килеймӗҫ.
-9.7 °C